Ubisoft kwakkelt al langer, maar begint het nu te voelen | 13-01

Wie een beetje oplet, weet eigenlijk al jaren dat Ubisoft de kwakkelende man van de AAA-uitgevers is. De omzet stagneert, de winst neemt af, en hoewel de schandalen over wangedrag op de wegvloer wat op de achtergrond zijn verdwenen, etteren ze stilletjes door. Het bedrijf kreeg recent nog positieve kritieken voor Mario + Rabbids: Sparks of Hope, toch overheerst tegelijk het gevoel dat de creativiteit een beetje weg is.

Nb: Odyssey kwam uit in 2018, Valhalla in 2020.

Dat leek bij Ubisoft ook wel binnen te zijn gekomen. De uitgever manoeuvreerde zich al in strategische deals met partijen als Netflix en Microsoft, wist na maanden van zullen-ze-of-zullen-ze-niet-overgenomen-worden van zich af te slaan met een Tencent-investering, en zette een nieuwe koers in voor Assassin's Creed. Gamers wilden een meer gefocuste ervaring: u vraagt, wij draaien, was het antwoord.

Maar de game-industrie krimpt voor het eerst, en een bedrijf als Ubisoft voelt die knauw meteen, blijkt uit de kwartaalrapportage. De vele investeringen die ze deden, betalen zich nog niet uit: grote games in ontwikkeling komen voorlopig nog niet op de markt, of worden keer op keer uitgesteld, zoals piratenspel Skull & Bones. Titels die wél uitkwamen, verkochten niet zo goed als gehoopt. Waaronder dus Rabbids.

De gehoopte 830 miljoen euro omzet voor dit kwartaal blijkt nu rond de 713 miljoen euro uit te vallen. De omzet voor het totale jaar? Die groeit niet met 10 procent - die krimpt met 10 procent. Een gehoopte winststijging wordt nu verlies.

Ubisoft moet voorzichtiger zijn, klinkt het nu. En: ze hebben niet genoeg ingezet op servicegames, online spellen die jarenlang in stand worden gehouden met nieuwe updates. Je zou bijna vergeten dat de monsterinvestering die het bedrijf de afgelopen jaren deed in research kwam omdat iedereen moe is van de jaarlijkse kopieën van Far Cry en Assassin's Creed. Dat Ubisoft te lang door is gegaan met behoudend plannen, en daar nu de gevolgen van merkt.

Voorlopig betekent dit praktisch dat drie nog niet aangekondigde games de prullenbak in gaan - en dat topman Yves Guillemot zijn werknemers weer eens op de huid zit. Maar als Ubisoft niet snel een hit krijgt - zowel economisch als in de recensies - kan dat flinke gevolgen hebben voor het bedrijf. De kapers liggen al op de kust. Het grote techbedrijf dat zich nu wil inkopen in games, heeft aan Ubisoft een goedkope prooi.

Maar wie weet: misschien doet Avatar: Frontier of Pandora het dit jaar net zo goed als de films waar die op gebaseerd is. Als de game daadwerkelijk uitkomt, natuurlijk.

Het varken van influencer Logan Paul werd afgelopen week naast een dode soortgenoot op een veldje gevonden. Het nieuws kwam dagen na een controverse over Pauls cryptogame CryptoZoo.

Ik ontvang al jaren regelmatig blije persberichten over de mogelijkheden van blockchain voor games in mijn inbox. In het begin negeerde ik ze: wat kan je met een Bitcoin-systeem in godsnaam voor games betekenen? Maar met de rise-and-fall van NFTs van afgelopen jaar was er opeens niet meer aan te ontsnappen. Door gamevoorwerpen op het 'digitale grootboek' dat de blockchain heet in te schrijven, leek alles mogelijk: nu was je geweer écht van jou, zou je 'm kunnen meenemen van de ene game naar de ander, en dan voor grof geld (of cryptomunten) verkopen.

Inmiddels is de markt voor crypto ingestort, en ook blockchaingamemakers voelen dat. Toch volharden ze, benadrukte een strijdbaar bericht van de Blockchain Alliance die gisteren in mijn inbox viel. Uit het onderzoek dat de organisatie deed, blijkt 89 procent van alle blockchaingamemakers er van overtuigd dat ze volgend jaar hetzelfde werk doen. Zo'n 30 procent vreest de impact van de 'cryptowinter', maar denkt nog steeds dat games iets aan blockchain kunnen hebben. 56 procent accepteert een deel van hun salaris in cryptomunten, het merendeel is onder de 35 jaar oud.

Tja, denk ik dan. Als je niet heilig in verstorende technologie gelooft, als je er niet écht van overtuigd bent dat het ooit wat wordt, dan ga je er sowieso niet aan werken. Tegelijkertijd zie je toch grote verschuivingen: meer dan 60 procent gelooft dit jaar opeens niet meer dat het 'play-to-earn'-model, waarbij spelers cryptomunten verdienen tijdens het gamen, de grote aanjager van blockchaingames zal zijn. In plaats daarvan zien ze vooral heil in het verbeteren van bestaande games via de blockchain, en stappen van grote gamebedrijven in de crypto-wereld.

Tot nog toe heeft geen enkel AAA-bedrijf veel gehad aan hun pogingen om blockchain te integreren. Het bleef bij opportunistische en door gamers verguisde pogingen om, zoals Ubisoft bijvoorbeeld deed, helmen met een eigen serienummer te verkopen. Square Enix verkocht afgelopen jaar de studio's achter titels als Tomb Raider, met de bedoeling het geld in crypto-onderzoek te stoppen; daar zagen we nog geen resultaten van.

Wat we wel veel blijven zien: crypto-scams. Afgelopen week stond influencer Logan Paul in de schijnwerpers om zijn spel CryptoZoo. In het spel kan je met echt geld eieren kopen waar dieren uit komen. Fok je die dieren verder, dan kun je de kinderen weer doorverkopen, is het idee. Oplichterij, aldus YouTuber Coffeezilla: de game is kapot, eieren komen niet uit, spelers zijn duizenden dollars kwijt. 

Er zijn zat cryptogames die gemaakt worden door mensen die er echt in geloven, en echt het beste willen. Dat geloof ik zo. Maar het ontbreekt aan de nodige transparantie, begrip, en regelgeving. Totdat die er is (en totdat makers hard kunnen maken dat gamers écht iets aan crypto hebben), heb ik er een hard hoofd in: blockchaingames blijven nog wel even niche.

• We praten maar wat graag over de 'vloek' op gameverfilmingen. Natuurlijk werden de afgelopen jaren stappen gemaakt met goede animatieseries, maar een 1:1 verfilming als The Last of Us? Over hooggespannen verwachtingen en de bekeerdrang van gameregisseur Neil Druckmann.

  • Geïnteresseerd in recensies van The Last of Us die níet van gamers afkomstig zijn? Rolling Stone is positief, Time negatief.

• Ga maar weer rustig zitten, het blijkt toch prima om je PlayStation 5 verticaal neer te zetten.

• Xbox en Bethesda houden op 25 januari voor het eerst in drie jaar weer een eigen persconferentie. Helaas voor mij is sci-fi-verkenningsgame Starfield niet van de partij. Wel aanwezig: Redfall van Arkane, Forza Motorsport, Minecraft Legends en The Elder Scrolls Online.

• Het awardsseizoen dendert verder: de vakjury van de DICE Awards heeft hun nominaties voor de beste games van 2022 bekend gemaakt. De meeste nominaties gaan naar God of War: Ragnarok (12), Horizon Forbidden West (8) en Elden Ring (7). Ik vermoed dat de uitslag ongeveer even voorspelbaar wordt.

• Voor wie meer wil weten over vakbondsvorming in de Amerikaanse game-industrie: Polygon maakte een overzicht van wie, wat, waar en wanneer, en geeft bredere uitleg.

• Amazon Games leek op te krabbelen met een degelijke eerste hit (New World, 2021), maar het vertrek van gameveteraan John Smedley na zes jaar zonder afgemaakte game doet wel een beetje denken aan al het geklungel dat daarvoor kwam.

• Bij gamers denken we al niet snel aan vrouwen, laat staan moeders. Maar ook voor moeders is gametijd van belang, betoogt Kathryn De Shields-Moon op Polygon.

• De geschiedenis van spelcomputers wereldwijd is al tig keer verteld, maar die van spelcomputers in Nederland blijft lastig te achterhalen. Dit verhaal over de komst van Sega's Dreamcast naar Nederland is dan ook fantastisch werk van 's Neerlands gamehistoricus Wietse van Bruggen.

• Keza MacDonald van The Guardian sprak Sunny Suljic, de acteur achter Atreus uit God of War. "Ik wist niet eens dat mijn auditie voor een game was."

Haan Beertje weet het zeker: de Steam Deck wint de console wars. Je kan op een PS5 nu eenmaal niet naar je spiegelbeeld staren.