Is de overnamestrijd rond Activision Blizzard nou eindelijk voorbij?

Eigenlijk durf ik de woorden niet meer uit te spreken: ‘hiermee is de overname van Activision Blizzard door Microsoft rond’. Eerder deze zomer leek het erop dat het al voorbij was: de Amerikaanse FTC had geprobeerd om bij de rechter voor de overname te gaan liggen, maar het was niet gelukt. Maar enkele uren voordat mijn terugblikkende stuk over de overname online zou verschijnen, werd opeens bekend dat er toch uitstel kwam. Want: de Britse Competitions and Markets Authority (CMA) wilde er ook nog iets over zeggen. Ze maakten zich zorgen over de potentiele macht van Microsoft in het gamen-vanuit-de-cloud: er zijn weinig andere bedrijven die de cloudinfrastructuur hebben die Microsoft heeft, en met zo’n sterke contentportfolio als Activision Blizzard mee zou brengen zou er een risico zijn dat Microsoft op termijn cloudgamemonopolist wordt.

We zijn inmiddels alweer aardig wat maanden verder. Microsoft heeft inmiddels de cloudstreamingrechten van Activision Blizzard-games doorverkocht aan Ubisoft. De grote vraag die over de zaak hing, was of dat genoeg zou zijn voor de Britten. Ja, lijkt nu het antwoord. In een voorlopige uitspraak gaf de CMA vrijdag aan dat deze stap hun zorgen goed tegemoet komt. Voor de overnamewatchers zoals ik: een goed signaal, maar weer opnieuw net níet het definitieve uitsluitsel waardoor we harde uitspraken kunnen gaan doen.

De kwestie-cloudgamen blijft interessant, want op dit moment is het een piepkleine markt. Hoewel Microsoft er flink in investeert, zien ook zij niet de gebruikersaantallen die ze zouden willen zien. Joost van Dreunen, die les geeft over de zakelijke kant van games aan de NYU Stern School of Business, dook eerder deze week nog in de gelekte cijfers en merkte op dat slechts één miljoen van de 42 miljoen Game Pass-abonnees hoofdzakelijk gebruik maakt van de cloud voor hun games. Het bedrijf hoopt dat dit aantal in 2030 tot 25 miljoen is gegroeid. Die inzet zie je ook in de gelekte plannen voor een toekomstige Xbox, die een ‘hybride cloud-machine’ moet worden. Maar gaat het echt gebeuren?

Is het antwoord ja, dan zal de ingreep van de CMA de boeken ingaan als een uitstekend en broodnodig geval van een vooruitziende blik van een mededingingsautoriteit, ver voorbij de waan van de dag. Is het antwoord nee, dan… tja. Maakt het, op de lange termijn, niet zo heel veel uit hoe lang deze overname zich uiteindelijk voortsleept. Je mag het fijne vinden van de harde lijn van de CMA, maar een netto consumentenresultaat van neutraal tot positief— daar valt niet zoveel over te klagen.

Ik heb eigenlijk niet bar veel te zeggen over het grote Unity-drama dat zich de afgelopen twee weken ontvouwde, maar voor wie niet weet wat er speelt, voelt een nieuwssamenvatting wel op zijn plek. Unity is een game-engine, een verzamelpakket van gamemaaksoftware die vooral geliefd is onder kleinere, onafhankelijke gamemakers. Maar sinds de start van de agressieve overnamestrategie die Unity enkele jaren inzette, met als kers op de taart de merger met advertentieplatform IronSource klinken er steeds bezorgdere geluiden: is Unity geld belangrijker gaan vinden dan de diensten die het levert?

Inmiddels zijn die geluiden in een volmondig en boos ‘ja’ veranderd. Twee weken geleden kondigde het bedrijf aan dat het zijn betaalstructuur hardgrondig aan zou pakken. In plaats van een percentage van de winst, vroeg Unity om een klein bedrag per geïnstalleerd game betalen - als ze meer dan 1 miljoen dollar verdienen en een miljoen keer geïnstalleerd zijn dat jaar. Het veroorzaakte een schokgolf door de game-industrie, niet geholpen door de complete onduidelijkheid over waar die ‘installation fee’ wel en niet voor zou gelden. Zouden gamemakers nu ook moeten betalen als iemand een gratis demo installeert, of een game uit een van de populaire liefdadigheidsverzamelingen die regelmatig worden aangeboden? Wat als iemand uit rancune een game meermaals installeerde en vervolgens zijn geld terugvroeg? In de eerste week bleven de antwoorden bijzonder vaag.

Vele gamemakers plaatsten boze persberichten over de beslissing, en de woede hield gamend sociale media de afgelopen tijd in zijn greep. Zozeer dat zelfs John Riccitiello - ex-baas van het door veel gamers nog altijd verguisde Electronic Arts, nu hoofd van Unity - moest indikken. De ‘installation fee’ geldt nu niet meer voor alle gamemakers die Unity gebruikt, en ook niet meer retroactief voor bestaande games. Alleen makers die de duurdere Pro- en Enterprise-versies gebruiken moeten per installatie betalen - al kunnen ze ook kiezen voor een omzetdeling.

Is het genoeg om de woede te bekoelen? Waarschijnlijk niet. Veel gamemakers voelen zich nu in de steek gelaten door Unity, en weten niet meer wat ze van het bedrijf kunnen verwachten. In zo’n hitgevoelige industrie wil je niet continu leven met de angst dat je opeens vele malen meer moet betalen voor een game die al jaren op de markt is, of waar je al jaren aan werkt. Krijgt Unity dat vertrouwen ooit nog terug?

• Economie-collega Sjoerd Klumpenaar gaf een update over het grote Microsoft-lek van afgelopen week. Er stond eigenlijk weinig in de gelekte documenten dat écht compleet nieuw was (of waarvan zeker is dat het doorgezet wordt), maar het zal uitermate gênant zijn geweest voor de Xboxers.

• Ik speelde twee games die allebei onder de noemer ‘best okee, maar niet briljant’ kunnen worden geschaard. Zo is Mortal Kombat 1 een prima, heerlijk kitschy vechtgame, maar mist het spel de belangrijke vernieuwingen die Street Fighter 6 wél doorvoerde.

• En Lies of P probeert het verhaal van Pinokkio een nieuwe draai te geven door er een Bloodborne-sausje overheen te gieten (met een paar grammetjes Sekiro-stijl parry mechanics er bovenop). Maar het spel mist vooral in de baasgevechten de gameplay-finesse van de game die het na-aapt, terwijl de weinige unieke mechanics die het wél heeft niet sterk genoeg worden aangezet. Jammer.

• De drie grootste nieuwsverhalen van de afgelopen twee weken hebben we net besproken. Wat er verder nog gebeurde:

  • Meer dan 37 miljoen Amerikanen kunnen mogelijk geld terugkrijgen van Epic Games. Het gaat om gevallen waarin onrechtmatig geld is afgeschreven om aankopen in Fortnite tussen 2017 en 2022, schrijft de FTC.

  • Het blijft ontslagen regenen bij de vele studio’s die Embracer de afgelopen jaren aankocht. Nu is Tomb Raider-maker Crystal Dynamics aan de beurt: zo’n tien mensen moeten het bedrijf verlaten. Ook bij RPG-maker Beamdog vielen ontslagen. En Embracer zou er over na denken om Gearbox, de uitgever en maker van onder andere Borderlands, in de verkoop te doen.

  • Ascendant Studios, de maker van Immortals of Aveum, moest ook flink schrappen in het personeelsbestand. De game is onderdeel van EA Originals, het label van Electronic Arts dat experimentele games moet financieren. Maar Aveum werd slecht gerecenseerd en gamers bleken er geen zin in te hebben - een relatief zeldzame misstap voor Originals.

  • Een meer logische zet van EA: de nieuwe The Sims-game zal free-to-play zijn. Geld willen ze verdienen aan uitbreidingspakketten. Dat is eigenlijk al jaren het verdienmodel - dit maakt het alleen officieel.

  • De nominaties voor de Dutch Game Awards zijn bekend gemaakt! Dit jaar zat ik in de jury, dus ik mag er niet teveel over zeggen, maar je vindt de lijst hier.

• De New York Times probeerde meermaals om gamejournalistiek deel te maken van de krant, maar zoals dat zo vaak gaat, waren games altijd snel slachtoffer van saneringen. Nu proberen ze het opnieuw, en publiceerde de krant dit ferme statement over het belang van gamejournalistiek. “We review every single play or musical that opens on Broadway. We review hundreds of movies a year.”

• Mortal Kombat 1 heeft een Nintendo Switch-editie. Of we daar blij over moeten zijn, dat blijkt een tweede.

• Collega en vriend-van-de-nieuwsbrief Bas Vroegop cureert een tentoonstelling over The Legend of Zelda in Storyworld van het Forum in Groningen. Vanaf eind dit jaar te bezoeken. Gaat allen.

• Acht van de aandeelhouders van mega-gameuitgever Embracer Group zijn tussen de 101 en de 200 jaar oud. Raad waar de mediaan ligt, en wie er het dichtst bij zit wint een eitje.

• Ik ben niet echt een fan van lijstjes, maar als iemand die het leuk vindt om in gamewerelden rond te hangen en te doen alsof het thuis is, heb ik stiekem elke slide van deze gids voor de beste bars in Starfield gelezen. Dit blijf ik zo mooi vinden aan Bethesda-RPGs: de omgevingen vertellen hun eigen verhaal.